Η Αθήνα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή πρόκληση: η στάθμη του νερού στον ταμιευτήρα του Μόρνου, τη βασική πηγή υδροδότησης της πρωτεύουσας, έχει μειωθεί δραματικά, προκαλώντας ανησυχία για την επάρκεια νερού στο λεκανοπέδιο. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς η παρατεταμένη ξηρασία και η κλιματική αλλαγή επιδεινώνουν την κατάσταση. Η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα ο Μόρνος είναι ανησυχητική και πρωτοφανής. Τον Σεπτέμβριο του 2025, η στάθμη του νερού στον ταμιευτήρα καταγράφηκε στα 192,8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ποσότητα που αντιστοιχεί σε μείωση 64% σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2010–2024. Η πτώση αυτή δεν είναι απλώς στατιστική, αλλά έχει άμεσες επιπτώσεις στην υδροδότηση εκατομμυρίων κατοίκων της Αττικής.

Η έκταση της λίμνης, όπως καταγράφεται από δορυφορικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, μειώθηκε από 15,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα το 2023 σε μόλις 8,9 τ.χλμ. τον Σεπτέμβριο 2025. Η τάση αυτή συνεχίστηκε και τον Οκτώβριο, με την επιφάνεια να υποχωρεί περαιτέρω στα 8,3 τ.χλμ., δείχνοντας ότι η κρίση βαθαίνει. Παρά τις πρόσφατες βροχοπτώσεις, το συνολικό ύψος βροχής στην περιοχή του Μόρνου για το 2025 είναι το χαμηλότερο της τελευταίας δεκαετίας. Αυτό σημαίνει ότι η φυσική αναπλήρωση των αποθεμάτων είναι ανεπαρκής, ενώ η εξάτμιση λόγω υψηλών θερμοκρασιών επιταχύνει την απώλεια νερού. Ο Εύηνος, που λειτουργεί ως συμπληρωματική πηγή υδροδότησης, παρουσιάζει επίσης χαμηλές αποδόσεις. Η στάθμη του βρίσκεται κάτω από τα φυσιολογικά όρια, γεγονός που καθιστά αδύνατη την ουσιαστική ενίσχυση του συστήματος από αυτή την πηγή. Επιπλέον, σύμφωνα με συγκεντρωτικά στοιχεία από αρμόδιες υπηρεσίες, οι τέσσερις βασικοί ταμιευτήρες της Αττικής, Μόρνος, Υλίκη, Μαραθώνας και Εύηνος διαθέτουν συνολικά 390 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, ποσότητα που αντιστοιχεί μόλις στο 26,06% της συνολικής χωρητικότητάς τους. Η εικόνα αυτή υπογραμμίζει ότι η κρίση είναι συστημική και όχι τοπική, και απαιτεί συντονισμένη αντιμετώπιση.

Η κρίση των υδάτινων αποθεμάτων δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα μιας σειράς παραγόντων που δρουν σωρευτικά. Πρώτα απ’ όλα, η παρατεταμένη ξηρασία που πλήττει την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει μειώσει δραστικά τις βροχοπτώσεις, ιδιαίτερα στις περιοχές που τροφοδοτούν τον Μόρνο. Η ανεπαρκής χιονοκάλυψη κατά τους χειμερινούς μήνες αποτελεί έναν ακόμη κρίσιμο παράγοντα. Οι χιονοπτώσεις, που παραδοσιακά συμβάλλουν στην αναπλήρωση των πηγών μέσω της σταδιακής τήξης, ήταν φέτος περιορισμένες, με αποτέλεσμα να μην ενισχυθούν τα υπόγεια και επιφανειακά αποθέματα. Οι υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού επιδρούν αρνητικά, αυξάνοντας την εξάτμιση από τις επιφάνειες των ταμιευτήρων. Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο στον Μόρνο, όπου η μεγάλη επιφάνεια της λίμνης εκτίθεται σε παρατεταμένη ηλιοφάνεια. Τέλος, η αυξημένη ζήτηση νερού λόγω της πληθυσμιακής πίεσης και της τουριστικής δραστηριότητας στην Αττική επιβαρύνει περαιτέρω το σύστημα. Η κατανάλωση νερού έχει αυξηθεί σημαντικά, χωρίς να συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση των διαθέσιμων πόρων.

Η ΕΥΔΑΠ, ως αρμόδιος φορέας διαχείρισης της υδροδότησης της Αττικής, παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της κατάστασης. Ήδη έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για την ενίσχυση των εναλλακτικών πηγών, όπως η Υλίκη και ο Μαραθώνας, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν ως εφεδρικές λύσεις σε περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης. Παράλληλα, εξετάζονται επενδύσεις σε υποδομές αποθήκευσης και επαναχρησιμοποίησης νερού. Η δημιουργία νέων δεξαμενών, η αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και η εφαρμογή τεχνολογιών ανακύκλωσης νερού αποτελούν βασικά σημεία του σχεδιασμού. Σε θεσμικό επίπεδο, το Υπουργείο Περιβάλλοντος προετοιμάζει νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν αυστηρότερες ρυθμίσεις για τη χρήση νερού σε βιομηχανικές και γεωργικές δραστηριότητες, καθώς και κίνητρα για την εξοικονόμηση νερού σε οικιακό επίπεδο. Η Ελλάδα έχει επίσης τη δυνατότητα να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλα προγράμματα της Ε.Ε. για έργα ύδρευσης και ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική κρίση. Η χρηματοδότηση αυτή μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την υλοποίηση μακροπρόθεσμων λύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση φέρεται να αναθεωρεί το αρχικό σχέδιο δημιουργίας ενιαίου φορέα διαχείρισης υδάτινων πόρων, προκρίνοντας πλέον ένα μοντέλο με πολλαπλές νομικές οντότητες. Η αλλαγή αυτή αποσκοπεί στη βελτίωση της ευελιξίας και της αποτελεσματικότητας στη διαχείριση των υδάτινων συστημάτων.

Η κατάσταση στον ταμιευτήρα του Μόρνου, όπως αποτυπώνεται από τα επίσημα στοιχεία και τις μετρήσεις των αρμόδιων φορέων, καταδεικνύει μια σημαντική μείωση των υδάτινων αποθεμάτων που επηρεάζει άμεσα την υδροδότηση της Αττικής. Οι θεσμικές παρεμβάσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ οι τεχνικές υπηρεσίες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις. Η πορεία των επόμενων μηνών θα κριθεί από τις καιρικές συνθήκες, την αποτελεσματικότητα των μέτρων και την προσαρμογή του υδροδοτικού συστήματος στις νέες απαιτήσεις.

Πηγή φωτογραφίας 1: otavoice.gr
Πηγή φωτογραφίας 2: bestservice.gr