Έρευνες από αναγνωρισμένα ιδρύματα και ευρωπαϊκούς φορείς εντόπισαν μόλυβδο, αρσενικό, βαρέα μέταλλα και μη εγκεκριμένα συστατικά σε ευρέως διακινούμενα προϊόντα. Πολλά κυκλοφορούν χωρίς επαρκή σήμανση, ενώ οι παρασκευαστές αποφεύγουν να δηλώσουν την παρουσία επιβλαβών ουσιών. Οι επιπτώσεις είναι σοβαρές: ηπατική δυσλειτουργία, νεφρικά προβλήματα, ενδοκρινικές διαταραχές και πεπτικές επιπλοκές. Παρ’ όλα αυτά, η αγορά λειτουργεί χωρίς ουσιαστικούς ελέγχους.

Θύματα και παθόντες: Η αθέατη πλευρά των αριθμών

Καταναλωτές και αθλητές έχουν αναφέρει σοβαρές επιπλοκές στην υγεία τους, με περιστατικά που οδήγησαν σε νοσηλείες και μακροχρόνιες θεραπείες. Πολλοί ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως νέοι ενήλικες και γυναίκες που ακολουθούν προγράμματα αισθητικής. Η ψυχολογική επιβάρυνση είναι εξίσου σημαντική: φόβος για μόνιμη βλάβη, απώλεια εμπιστοσύνης στο σώμα και κοινωνική απομόνωση. Στις ΗΠΑ έχουν κατατεθεί αγωγές κατά εταιρειών για παραπλανητική παρουσίαση και απόκρυψη επικίνδυνων ουσιών. Στην Ελλάδα, οι καταγγελίες συχνά καταλήγουν σε αδράνεια, με τους αρμόδιους φορείς να μην προχωρούν σε ουσιαστικές παρεμβάσεις.

Η διακίνηση των σκευασμάτων δεν περιορίζεται σε επίσημα κανάλια. Υπάρχει παράλληλη αγορά, όπου κυκλοφορούν προϊόντα με απαγορευμένες ουσίες. Η χρήση κοινών γραμμών παραγωγής από διαφορετικές μάρκες καθιστά δύσκολη την ιχνηλάτηση ευθυνών. Οι ανακλήσεις γίνονται χωρίς δημοσιότητα, ενώ οι κυρώσεις είναι αμελητέες. Η αγορά των συμπληρωμάτων αποφέρει τεράστια κέρδη, με εταιρείες να ασκούν πίεση για χαλαρό ρυθμιστικό πλαίσιο. Σε πολλές χώρες, τα προϊόντα κυκλοφορούν χωρίς υποχρεωτική αξιολόγηση, ενώ οι πολιτικές παρεμβάσεις καθυστερούν την επιβολή ελέγχων. Το αποτέλεσμα είναι η έκθεση των καταναλωτών σε κινδύνους, χωρίς λογοδοσία.

Η σιωπή των δημόσιων προσώπων

Αθλητές και πρόσωπα με δημόσιο λόγο, που χρησιμοποιούν ή προωθούν τέτοια σκευάσματα, σιωπούν. Συχνά δεσμεύονται από συμβόλαια ή ρήτρες που τους απαγορεύουν να μιλήσουν. Ο φόβος για επαγγελματικές συνέπειες και η πίεση από χορηγούς οδηγούν σε αποσιώπηση, ακόμη και όταν υπάρχουν ενδείξεις κινδύνου. Η εικόνα που προβάλλεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενισχύει την παραπλάνηση, καθώς η «επιμελώς επιλεγμένη» εμφάνιση δημιουργεί ψευδείς προσδοκίες. Η συμμετοχή τους στην προώθηση τέτοιων προϊόντων εγείρει σοβαρά ηθικά και νομικά ερωτήματα.

Σκευάσματα αδυνατίσματος: Η νέα επικίνδυνη μόδα

Η Παραπλανητική Ασφάλεια των «Φυσικών» Προϊόντων