Δύο χρόνια έχουν περάσει από την ημέρα που η Χαμάς εισέβαλε στα κιμπούτς του νότιου Ισραήλ, αφήνοντας πίσω της αίμα, τρόμο και μια πληγή που ακόμη δεν έχει κλείσει. Ήταν 7 Οκτωβρίου 2023. Μια ημερομηνία που δεν σηματοδότησε απλώς την έναρξη ενός πολέμου αλλά την κατάρρευση κάθε ελπίδας για ειρήνη. Από τότε, η Γάζα έγινε σύμβολο οδύνης, το Ισραήλ βυθίστηκε στον φόβο, και η ανθρωπότητα παρακολουθεί σιωπηλή, ανήμπορη να παρέμβει.

Κι όμως, μέσα σε αυτή τη σκοτεινή πραγματικότητα, υπάρχει μια σκέψη που επιστρέφει ξανά και ξανά: Τι θα είχε συμβεί αν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Μαχμούντ Αμπάς είχαν καθίσει στο ίδιο τραπέζι; Αν είχαν επιλέξει τον διάλογο αντί για την απομόνωση; Αν είχαν δώσει χώρο στη λογική αντί να αφήσουν το κενό να το καταλάβει η βία;

Η απουσία πολιτικής επικοινωνίας μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής δεν ήταν απλώς ένα διπλωματικό κενό. Ήταν το εύφλεκτο υλικό που τροφοδότησε την επίθεση της Χαμάς. Όταν οι ηγέτες σιωπούν, οι εξτρεμιστές μιλούν. Αν Νετανιάχου και Αμπάς είχαν συνεργαστεί για την ασφάλεια, για την πρόληψη, για την αποτροπή, ίσως η 7η Οκτωβρίου να μην είχε γραφτεί με αίμα. Ίσως να είχε μείνει μια μέρα σαν όλες τις άλλες.

Αλλά δεν έμεινε. Και η συνέχεια ήταν ακόμη πιο οδυνηρή. Η έλλειψη επικοινωνίας οδήγησε σε στρατιωτική κλιμάκωση. Οι βόμβες έπεσαν, οι άμαχοι σκοτώθηκαν, οι πόλεις ισοπεδώθηκαν. Η Γάζα μετατράπηκε σε ερείπια. Πάνω από εξήντα χιλιάδες νεκροί, χιλιάδες τραυματίες, εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι. Και όλα αυτά ίσως να είχαν αποφευχθεί, αν υπήρχε ένας δίαυλος, μια γέφυρα, μια πρόθεση για συνεννόηση.

Η ρήξη μεταξύ Φατάχ και Χαμάς είναι μια πληγή που αιμορραγεί εδώ και χρόνια. Αν ο Αμπάς είχε τη στήριξη του Ισραήλ ως νόμιμος συνομιλητής, θα μπορούσε να είχε ενισχύσει τη θέση του. Να προχωρήσει σε εκλογές. Να ενώσει τους Παλαιστινίους. Να αποδυναμώσει τη Χαμάς όχι με όπλα, αλλά με θεσμούς. Αντί γι’ αυτό, η απομόνωση τον έκανε αδύναμο. Και η Χαμάς έγινε η μόνη φωνή, μια φωνή που δεν γνωρίζει διάλογο, μόνο σύγκρουση.

Η διεθνής κοινότητα παρακολούθησε. Κατήγγειλε. Πίεσε. Αλλά δεν μπόρεσε να αποτρέψει. Η σύγκρουση προκάλεσε κατακραυγή, κατηγορίες για γενοκτονία, πολιτική απομόνωση του Ισραήλ. Αν υπήρχε διάλογος με τον Αμπάς, το Ισραήλ θα μπορούσε να είχε εμφανιστεί ως δύναμη συνεννόησης. Όχι ως στρατιωτική μηχανή. Θα μπορούσε να είχε προστατεύσει την εικόνα του, να είχε κερδίσει συμμάχους, να είχε αποδείξει ότι η ειρήνη είναι επιλογή όχι αδυναμία.

Και πάνω απ’ όλα, θα μπορούσε να είχε ανοίξει τον δρόμο για τη λύση των δύο κρατών. Μια λύση που εδώ και δεκαετίες παραμένει στα χαρτιά. Αν οι δύο ηγέτες είχαν συμφωνήσει σε βασικές αρχές, όρια, ασφάλεια, Ιερουσαλήμ και πρόσφυγες θα μπορούσαν να είχαν θεμελιώσει έναν οδικό χάρτη. Με διεθνή εγγύηση. Με χρονοδιάγραμμα. Με ελπίδα.

Αλλά δεν το έκαναν. Και η ιστορία της σύγκρουσης Ισραήλ–Παλαιστινίων συνεχίζει να γράφεται με χαμένες ευκαιρίες. Η απουσία διαλόγου μεταξύ Νετανιάχου και Αμπάς δεν είναι απλώς πολιτική επιλογή. Είναι ανθρώπινη τραγωδία. Είναι η απόδειξη ότι η σιωπή σκοτώνει. Ότι η αδράνεια έχει κόστος. Ότι η απουσία θάρρους μπορεί να καταστρέψει γενιές.

Αν είχαν καθίσει στο ίδιο τραπέζι, ίσως σήμερα να μιλούσαμε για συμφιλίωση αντί για αντίποινα. Για ελπίδα αντί για θρήνο. Για παιδιά που πηγαίνουν σχολείο αντί να κρύβονται σε υπόγεια. Για οικογένειες που χτίζουν σπίτια αντί να θάβουν αγαπημένους.

Η ειρήνη δεν γεννιέται από τη σιωπή. Γεννιέται από τον διάλογο. Από την τόλμη να ακούσεις τον άλλον. Από την απόφαση να δεις τον αντίπαλο ως άνθρωπο. Από την πίστη ότι η ζωή αξίζει περισσότερο από τη νίκη.

Και όσο αυτή η πίστη απουσιάζει, η ιστορία θα συνεχίσει να γράφεται με αίμα. Με δάκρυα. Με σιωπή.

Όμως η σιωπή δεν βαραίνει μόνο τους ηγέτες. Βαραίνει και εκείνους που παρακολουθούν. Τη διεθνή κοινότητα που απέχει, που καταδικάζει με ανακοινώσεις αλλά δεν παρεμβαίνει με πράξεις. Που βλέπει την καταστροφή να εξελίσσεται και περιορίζεται σε διπλωματικές εκφράσεις και ουδέτερες εκκλήσεις. Πού ήταν η φωνή της ανθρωπότητας όταν τα παιδιά της Γάζας πέθαιναν από πείνα; Πού ήταν η φωνή της λογικής όταν οι οικογένειες των ομήρων ζητούσαν απαντήσεις; Πού ήταν η ευθύνη όταν η ελπίδα χανόταν;

Η απουσία της διεθνούς κοινότητας δεν είναι απλώς αδυναμία. Είναι συνενοχή. Γιατί η αδράνεια μπροστά στην αδικία δεν είναι ουδετερότητα, είναι επιλογή. Και αυτή η επιλογή έχει κόστος. Όχι μόνο για το παρόν, αλλά για το μέλλον. Για τις επόμενες γενιές που θα μεγαλώσουν με μίσος αντί για μνήμη, με φόβο αντί για ελπίδα.

Αν δεν υπάρξει αλλαγή, αν δεν υπάρξει τόλμη, αν δεν υπάρξει παγκόσμια κινητοποίηση για ειρήνη, τότε η σύγκρουση δεν θα τελειώσει. Θα μεταλλαχθεί. Θα επανέλθει. Θα διαιωνίζεται. Και εμείς θα συνεχίσουμε να γράφουμε άρθρα για το τι θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί — αντί να γράφουμε για το τι καταφέραμε να αλλάξουμε.

Η ειρήνη δεν είναι υπόθεση δύο ηγετών. Είναι υπόθεση όλων μας. Και όσο δεν την διεκδικούμε, την χάνουμε.

Η σιωπή δεν είναι λύση. Είναι το πιο επικίνδυνο όπλο της εποχής μας.

Πηγή φωτογραφίας 1: aa.com.tr
Πηγή φωτογραφίας 2: flagman.com